De gemiddelde Keniaan

Met nog ruim een week te gaan vind ik het tijd voor reflectie. Misschien ook omdat ik nu in de auto richting Nairobi zit en dat gaat nog 3 uur duren. Heb je dat nooit, dat je je leven gaat overdenken achter in de auto? Dat je opeens zo'n beuk van besef krijgt dat je in fucking Afrika zit. Prachtige groene glooiende heuvels, een heerlijk zonnetje en een safari in het vooruitzicht. Zelfs tussen de armoede is het leven prachtig. Hoewel ik genoeg te klagen had over de gemiddelde Keniaan, laten we nu de aardigste mensen achter ons in Nyeri. Koffieboeren en managers waren zonder uitzondering dolgelukkig dat we langskwamen. Ze verwachtten niks meer van ons dan een krabbel in hun gastenboek (de laatste 3 pagina's waren meestal al gevuld met onze namen van eerdere bezoekjes). Winnie, onze huisbaas, heeft ons telkens kosteloos gebracht en gehaald van de stad, nam ons kosteloos mee een dagje uit en betaalde onze rekeningen tijdens de karaokeavonden. En Thomas, onze chauffeur, was altijd vrolijk, kon ons van alles vertellen, hielp ons met ons project en was altijd geïnteresseerd. Maar dat was Nyeri, nu zijn we dus op weg naar die drukke stinkstad Nairobi. Waar iedereen weer wat van ons wil. Waar we niet meer zelf kunnen koken. Blegh.

Ik had het over de gemiddelde Keniaan. In de categorie stereotypes kan ik die nu wel aardig omschrijven. De gemiddelde Keniaan is zwart. Hij spreekt Swahili, meestal moeilijk verstaanbaar Engels en vaak nog een lokale taal. Hij vindt het prima om een paar uur per dag letterlijk niks te doen, maar als hij moet werken neemt hij met 2,5 euro per dag genoegen terwijl hij 5 km moet lopen met 100 kg op zijn rug.
Hij moet lachen, staren en wijzen bij elke mzungu die hij ziet en is blij verrast als die mzungu een half woord Swahili kent. Hij eet vooral kip (liefst pittig, zwart en taai), slappe patat en rijst. Hij drinkt oploskoffie of thee, beiden met zoveel melk en suiker erin dat je het verschil niet meer proeft. Hij drinkt zijn halve liters Tusker bier of frisdrank het liefst lauw en eet zijn cakejes zo droog mogelijk. Als hij een liedje leuk vindt staat hij op van zijn stoel om achter die stoel vol overgave te gaan dansen, om vervolgens als het liedje is afgelopen weer met een verveeld hoofd te gaan zitten en zijn lauwe Tusker te drinken. Hij rijdt, vaak onder invloed, meestal links, maar verkeersborden en stoplichten hoeft hij niet op te letten. Zijn dieren lopen op straat, zijn vrouw staat in de keuken en zijn kinderen zitten op school. Die school is gratis trouwens, maar je moet wel betalen voor de stenen, de tafels, het cement en de examens. Top systeem.

Qua inkomen bestaat de gemiddelde Keniaan niet. Een groot deel leeft onder de armoedegrens terwijl het andere deel zo rijk is als de gemiddelde Nederlander. Als rijke Keniaan praat je Engels onderling, heb je je eigen auto, een hek om je huis met bewaker en een paar mensen in dienst (schoonmaken, koken, etc. Kost hier toch niks).

Dan hebben we de gemiddelde mzungu. Die komt naar Afrika om te verblijven in luxe resorts, gebouwd in Westerse stijl. Buiten het resort ligt het echte Afrika maar dat is eng en gevaarlijk. Je bezoekt Afrika om beestjes te kijken en vertelt thuis dat Afrika zo verschrikkelijk arm is omdat je hotelkamer een loshangend stopcontact had. Je vertelt dat de Afrikanen super gastvrij zij omdat je ober zo aardig je diner opdiende. En je zegt dat Afrikaanse vrouwen worden onderdrukt omdat je schoonmaakster een vrouw was. Het Outspan Hotel in Nyeri was belachelijk. Weelderige tuinen en koloniale landhuizen. En bergen mzungu's, die we in de stad (10 min lopen verderop) nog nooit hadden gezien. De fotoboeken van deze mzungu's staan na terugkomst vol met mooie bomen en verveelde leeuwen, maar ik ben nu arrogant genoeg om te zeggen dat deze mensen Afrika niet hebben leren kennen. Ik ook niet, in mijn privé taxi en en villa met (af)was service en ontbijt, maar wel meer dan die gemiddelde mzungu. Ik neem het ze ook niet kwalijk: als je hier geen reden hebt om langs te gaan bij Kenianen, zoals wij bij koffieboeren voor ons project, waarom zou je dat dan doen? Hoe zou ik zelf hebben gereisd als het puur een vakantie was geweest en geen project?

Genoeg reflectie, terug naar wat we hebben gedaan de afgelopen paar dagen. We hebben alle boeren van de eerste trip inmiddels opnieuw bezocht om ze foto's van de eerste trip te overhandigen. Hun dankbaarheid en gastvrijheid was fantastisch. Halverwege de week kwam onze coach nog 'even langs' en hij woonde onze 2 focusgroep discussies bij. Die avond gingen we weer naar de karaokeavond van de White Rhino (en onze chauffeur Thomas ging mee, jeej! Heeft hij een uur voor heen- en teruggereden want de rest van de dag was hij er niet). Jaimie en Paulien kregen Thomas en mij dit keer niet aan het zingen, maar zij hebben ons wel vermaakt met hun gouden keeltjes. Ook kwam Paulien haar aanbidder weer langs om Paulien even te claimen met zijn plastic-kraaltjes-ring en om met haar te dansen. Volgens Winnie doen ze dat meestal om je te kunnen rollen, maar Paulien had gelukkig niks op zak. Toen ze haar nummer weer niet wilde geven vroeg hij het maar aan mij (eh?) maar jammer de bammer. Een paar foto's met ons erop, dat was wat hij kon krijgen.

Maar goed, we zijn nu dus op weg naar Nairobi. Mount Kenya had zich de afgelopen 2 weken voor ons verstopt achter bomen, wolken en mist, maar vanmorgen hadden we die gluiperd alsnog te pakken! Van ver weg zagen we de top met nog een plukje sneeuw erop, maar 10 minuten later was de mantel van wolken weer terug. Dag Nyeri, assanti sana voor alles!

Morgen gaan we dus zelf als echte gemiddelde mzungu's beestjes kijken in de Masai Mara. Kost een fortuin, dus hoop wel mijn SD kaartje te kunnen vullen met bewegende kiekjes. Zodat ik jullie daaro in Nederland nog meer kan overladen met mijn ervaringen. Want dat doe je als gemiddelde mzungu: andere mensen vervelen met de mooie shots die jij hebt gemaakt met je veel te dure camera, in een veel te duur park na een veel te dure vliegreis, omringd door veel te arme Kenianen. Maar goed, teveel daar over nadenken is nergens goed voor. Wij zijn inmiddels nog 1,5 uur verwijderd van Nairobi, als het verkeer meezit. Volgende week komt mijn super overdreven verslag over de safari van dit weekend, dus bereid je maar vast voor :)

Kwa heri mzungu's!